5.Sınıf Gökyüzündeki Komşumuz: Ay Konu Anlatımı

Ay, Dünya’nın tek doğal uydusu olmakla birlikte küresel bir şekle sahiptir.

Ay, Dünya’dan ve Güneş’ten daha küçük bir yapıya sahiptir. Ay’ın çapı Dünya’dan 4 kat, Güneş’ten ise 436 kat daha küçüktür.

Günlük hayatımızda hepinizin fark ettiği gibi uzaktaki cisimler olduğundan küçük boyutta gözükürler.

Bu durumdan yola çıkarak Ay’ın Güneş’ten kat kat küçük olmasına rağmen Dünya’dan bakıldığında Güneş’ten büyük görünmesinin sebebi, Ay’ın Dünya’mıza Güneş’ten daha yakın olmasıdır.

Ay, şekil olarak küresel bir yapıya sahiptir. Fakat Ay’ın yüzeyi pürüzsüz değildir.

Ay kabuğunun üzerinde taş ve toz tabakası bulunur. Bu toz tabakası rüzgar ve yağmur gibi olaylar olmadığından dağılmaz. Bunun için Ay yüzeyinde meteorların açtığı çukurlar kapanmazlar. Hatta Ay’da, astronotların keşif için gittiklerinde oluşan ayak izleri hala gözlemlenebilmektedir.

*** Ay’ın üç çeşit hareketi vardır:

1. Kendi Ekseni Etrafında Dönme Hareketi: Ay, kendi ekseni etrafında saat yönün tersi yönünde döner ve bu hareketini yaklaşık 27 günde tamamlar.

2. Dünya’nın Etrafında Dolanma Hareketi: Ay, Dünya’nın etrafında dolanma hareketini de tıpkı kendi etrafında dönme hareketi gibi saat yönün tersi yönünde yapar. Ay, Dünya etrafında dolanma hareketini de yine yaklaşık 27 günde tamamlar.

3. Dünya ile Birlikte Güneş Etrafında Dolanma Hareketi: Ay, Dünya’nın etrafında dolanırken Dünya da Ay ile birlikte Güneş’in etrafında dolanma hareketi yapar. Ay ile Dünya, Güneş’in etrafındaki dolanma hareketini yaklaşık 365 gün 6 saatte tamamlar.

Konu başında da belirttiğimiz üzere Ay, Güneş’ten aldığı ışınları Dünya’mıza yansıtır. Ay, Dünya etrafında dolanma hareketi yaparken konumu Dünya ve Güneş’e göre sürekli değişmektedir. Bu durum Ay’ın ışık alan kısmının değişmesine ve Ay’ın farklı şekillerde görünmesine neden olur. Ay’ın bu farklı görünümlerine Ay’ın evreleri adı verilir.

Ay’ın evreleri yaklaşık 29 günde tamamlanır. Bu süre 1 ay olarak kabul edilir. Ay’ın toplamda dört ana evresi vardır. Bu ana evreler arasında geçen süre bir haftadır.

Ay’ın yeni ay, ilk dördün, dolunay ve son dör-dün olmak üzere dört ana evresi vardır. Bu evreler arasında gerçekleşen iki hilal ve iki de şişkin ay olmak üzere dört tanede ara evre vardır