5.Sınıf Sürtünme Kuvveti Konu Anlatımı

Cisimlerin hareketini engelleyen, hızını azaltabilen veya tamamen durdurabilen etkiye sürtünme denir.

Bir uçaktan ya da dağın zirvesinden atlayan biri yere daha yavaş inmek için paraşüt kullanır. Paraşütün geniş yüzeyli olma sebebi ise hava ile arasında oluşacak sürtünme kuvvetini arttırarak yere daha yavaş inmesini sağlamaktır.

Gemilerin ya da teknelerin su ile temas eden yüzeylerinin ‘V’ şeklinde tasarlanma sebebi de su ile gemi ya da tekne arasındaki sürtünme kuvvetini azaltmaktır.

Verilen örneklerde de görüldüğü gibi hayatımızın hemen her yerinde sürtünme kuvveti ve onun etkisinden söz etmek mümkündür. Sürtünme kuvveti olmasaydı yürüyemez, yazı yazamaz ve hatta cisimleri bile tutamazdık.

Sürtünme kuvveti, temas gerektiren bir kuvvet olmakla birlikte cisimlerin hareket yönünün tersi yönünde etki eder. Ayrıca sürtünme kuvveti, zeminin pürüzlü olup olmamasına göre de değişir.

Pürüzlü yüzeylerde sürtünme kuvveti fazladır. Bundan dolayı cisimler pürüzlü yüzeylerde daha zor hareket ederler. Toprak, çakıllı yol, halı, keçe, zımpara kağıdı gibi yüzeyler pürüzlü yüzeylere örnek olarak verilebilir.

Pürüzsüz yüzeylerde ise sürtünme kuvveti çok azdır. Bundan dolayı cisimler pürüzsüz yüzeylerde daha kolay hareket ederler. Buzlu zemin, cam, fayans, porselen ve mermer yüzeyler pürüzsüz yüzeylere örnek olarak verilebilir.