6.Sınıf Güneş ve Ay Tutulmaları Konu Anlatımı

5.Sınıfta Güneş, Dünya ve Ay’ın birbirlerine göre konumlarını ve hareketlerini öğrenmiştik.

Ay, Dünya etrafında dolanırken, Dünya ile birlikte Güneş’in etrafında da dolanır. Bazı zamanlarda Ay, Dünya etrafında dolanırken Dünya ile Güneş arasına girer. Kimi zaman da Dünya, Güneş ile Ay’ın arasında bulunur. Bu durumlarda Güneş ve Ay tutulmaları meydana gelir.

Ay’ın Güneş ile Dünya arasına girmesi sonucunda, Güneş ışınlarının Dünya’ya ulaşması engellenmiş olur. Bu duruma Güneş tutulması adı verilir.

Güneş tutulması sırasında Ay’ın gölgesi Dünya’nın üzerine düşer. Bu durum sonucunda kısa bir süreliğine insanlar Güneş ışığını göremezler.

Güneş tutulması Dünya’nın bir bölümünde gözlenebildiği için bu bölgede gündüz vakti kısa süreliğine hava kararır.

Yukarıdaki görselde yer alan Güneş tutulması olayı, Ay’ın Güneş ile Dünya arasına girmesi ve bazı özel koşulların sağlanması sonucunda meydana gelir.

Güneş tutulmasının gerçekleşebilmesi için Ay’ın “yeni ay” evresinde olması gerekir. Çünkü yeni ay evresinde Ay, Güneş ile Dünya arasında yer alır. Ayrıca Güneş tutulmasının meydana gelmesi için Güneş, Dünya ve Ay aynı doğrultuda olmalıdır.

Güneş Tutulmasının Özellikleri

• Güneş tutulması gündüz vakti ve Ay’ın yeni ay evresinde gerçekleşir.
• Ay’ın yörüngesinin 5° eğik olmasından dolayı her yeni ay evresinde Güneş tutulması gözlenmez.
• İdeal bir güneş tutulması 7,5 dakika ve 250 km yarıçaplı bir alanda gerçekleşir.
• Güneş tutulması tam ve parçalı güneş tutulması şeklinde gerçekleşmektedir.
• Tam güneş tutulmasında, ortalık gece gibi kararır, etraf soğur, sokak lambaları yanar, gökyüzünde yıldızlar görülür, tam gölge meydana gelir.
• Parçalı güneş tutulmasında güneşin bir kısmı görülür yarı gölge gerçekleşir.
• Güneş tutulması olayını izlemek için özel üretilmiş güneş tutulma gözlüğü kullanılmalıdır.
• Güneş tutulması, Güneş’in katmanları hakkında bilgi edinmemizi sağlamıştır.

Dünya’nın Ay ile Güneş arasına girmesi sonucu, Dünya’nın gölgesi Ay’ın üzerine düşer. Bu olaya Ay tutulması adı verilir.

Ay tutulması olayının gerçekleşebilmesi için Güneş, Dünya ve Ay’ın aynı doğrultuda olması gerekir. Ayrıca Ay, Dünya’nın arkasında kaldığı için Güneş ışınlarını bir süreliğine alamaz ve Dünya’nın gölgesi Ay’ın üzerine düşer.

Ay tutulmasının yaşandığı zamanlarda Ay, “dolunay” evresinde bulunur. Bu tutulma yaklaşık olarak 1 saat sürer. Bugüne kadar gerçekleşmiş Ay tutulması olayları en az 40 dakika olarak belirlenmiştir.

Ay tutulması sırasında Dünya’da geceyi yaşayan insanlar Ay tutulmasını gözlemleyebilirler.